🔥 KHI TÌNH YÊU PHẢI CHẾT ĐỂ TRỞ NÊN THÁNH: NGHỊCH LÝ “GHÉT” TRONG CON ĐƯỜNG CỨU CHUỘC

Kinh thánh phụng vụ : Lu-ca 14:25–33; Rô-ma 13:8–10; Thi Thiên 112:1–9

LỜI MỜI GỌI LÀM CHO MỌI TRẬT TỰ ĐỔ SỤP

Chưa từng có tôn sư nào trên thế giới nói như Chúa Giê-su:

“Ai đến với Ta mà không ghét cha mẹ, vợ con, anh chị em, và cả mạng sống mình nữa, thì không thể làm môn đồ Ta.”

Nghe qua, lời ấy như đi ngược lại mọi nền đạo đức nhân loại. Thế nhưng, chính tại điểm nghịch lý này, bản chất cứu chuộc của Tin Mừng được bày tỏ. Bởi Chúa Giê-su không đến để dạy đạo đức, mà để mở ra một đời sống mới trong trật tự của Nước Trời, nơi mọi mối liên hệ tự nhiên đều được thánh hóa qua sự chết và phục sinh.

Ngày nay, thế giới tôn vinh “tình yêu không giới hạn”, “tình thân gia đình là thiêng liêng tuyệt đối”, nhưng Chúa lại dạy rằng: tình yêu chỉ trở nên thánh khi nó đi qua cái chết của bản ngã.

Trong hành trình lên Giê-ru-sa-lem, Chúa Giê-su đối diện với “đám đông” – những người đi theo Ngài vì phép lạ, danh tiếng và hi vọng chính trị. Ngài “quay lại” (στραφεὶς – strapheis) và phán lời khó nghe này. Hành động “quay lại” mang ý nghĩa tiên tri: Chúa đối diện với động cơ thật trong lòng người, như lưỡi gươm chạm vào nơi chia rẽ giữa linh và hồn (Hê-bơ-rơ 4:12).

Ở thế kỷ thứ nhất, “gia đình” là trung tâm xã hội và tôn giáo Do Thái. Cha mẹ quyết định đức tin của con, và con cái bị ràng buộc bởi luật hiếu đạo. Khi Chúa Giê-su tuyên bố “ghét cha mẹ”, Ngài phá vỡ trật tự tôn giáo cũ để thiết lập một trật tự mới – nơi Đức Chúa Trời trở thành Cha duy nhất, và những ai vâng lời Ngài là anh em thật.

NGỌN LỬA TRONG TỪ “GHÉT”

Từ Hy Lạp “μισέω – misei” được dịch là “ghét” không mang nghĩa thù hằn, mà là “đặt thấp hơn”, “từ bỏ quyền chi phối”, hay “tách rời khỏi trung tâm ưu tiên”. Nói cách khác, Chúa Giê-su không dạy con người chối bỏ tình thân, mà đòi hỏi họ đặt mọi mối liên hệ dưới quyền tể trị tuyệt đối của Ngài.

Trong văn hóa Do Thái, đây là lối nói cường điệu (Semitic hyperbole) – cách diễn đạt mạnh để thức tỉnh người nghe. Chúa không bắt ta chống lại cha mẹ, mà muốn ta bước ra khỏi tình yêu vị kỷ để bước vào tình yêu thần linh.

“GHÉT” LÀ BƯỚC ĐẦU CỦA TÁI SINH

1. Luật Pháp phơi bày sự bất lực của tình yêu con người (Rô-ma 13:8–10)

Phao-lô nói: “Ai yêu người lân cận thì đã làm trọn Luật Pháp.” Nhưng không ai làm được điều đó. Mọi tình yêu nhân loại đều có điều kiện, đều sợ mất, đều chứa sự chiếm hữu. Vì thế, Luật Pháp bày tỏ sự bất toàn, và dẫn ta đến chỗ nhận biết rằng chỉ có Tình yêu của Đức Chúa Trời trong Đức Giê-su Christ mới là trọn vẹn.

2. Phúc Âm tái tạo tình yêu trên nền tảng Thập tự giá

Chúa Giê-su không hủy diệt tình thân, nhưng Ngài thánh hóa nó qua cái chết của chính mình. Ngài “ghét” trong nghĩa là từ chối mọi hình thức yêu bị ràng buộc bởi xác thịt, để bày tỏ tình yêu của Cha – tình yêu vô điều kiện, vô biên, và không bị chi phối bởi huyết thống hay lợi ích.

Ai thật sự “ghét” như Chúa dạy là người đã chết đi bản ngã yêu theo cảm xúc, để cho Chúa yêu qua họ. Lúc ấy, người ấy có thể yêu cha mẹ, vợ con, kẻ thù – không phải bằng tình yêu yếu đuối của mình, mà bằng tình yêu đã đi qua Thập tự và được thanh tẩy trong máu Chiên Con.

VÁC THẬP TỰ GIÁ – NGHI LỄ CỦA NGƯỜI CHẾT ĐI TRONG LINH

Trong thế kỷ I, “vác thập tự giá” là hành vi của người bị tuyên án tử – kẻ phải tự mang công cụ hành hình. Khi Chúa nói “ai không vác thập tự giá mình mà theo Ta,” Ngài tuyên bố:

“Ai muốn sống trong Ta, phải chấp nhận chết với Ta.”

Cái chết ấy không chỉ là khổ hạnh thân xác, mà là sự tan rã của bản ngã tự tôn.
Đó là chết cho:

Danh tiếng và quyền kiểm soát.
Tình yêu biến thành sở hữu.
Niềm tin tự mãn rằng mình có thể yêu và phụng sự Chúa bằng sức riêng.

Vác thập tự là một nghi thức giải thần hóa bản thân (self-de-divinization) – hạ bệ cái tôi tự tôn, để Thánh Linh chiếm hữu hoàn toàn.

“GHÉT” LÀ TÁCH LÌA ĐỂ HỢP NHẤT

Nghe nghịch lý, nhưng chỉ khi ta biết tách rời khỏi mọi điều mình yêu, ta mới thật sự yêu được. Giống như hạt lúa phải rơi xuống đất và chết đi mới sinh nhiều bông hạt (Giăng 12:24).

Chúa Giê-su đòi hỏi sự “ghét” không phải để làm ta cô độc, mà để giải phóng ta khỏi ảo tưởng rằng mình đang yêu.
Con người thường yêu người thân như một phần mở rộng của bản thân, chứ không như một linh hồn tự do trong tay Chúa.
Nhưng khi ta để Chúa là trung tâm của mọi tình yêu, thì mọi người ta yêu đều được đưa vào trong Nước Ngài – nơi tình yêu không còn chiếm hữu, chỉ còn trao ban.

“NHỮNG NGƯỜI GHÉT MÀ YÊU”

Người mẹ Tin Lành ở Bắc Phi – khi con trai cải đạo sang Hồi giáo, bà không oán hận, không ép buộc, mà quỳ cầu nguyện: “Chúa ơi, nếu con con phải mất để nó gặp Ngài, con xin chấp nhận.” Bà không yêu bằng bản năng, mà bằng Thánh Linh – một tình yêu dám buông.
Người cha Việt Nam tin Chúa sau khi bị ruồng bỏ – ông từng coi con là mục tiêu danh dự, nhưng khi vợ con bỏ đi vì đức tin, ông đau đớn mà vẫn chọn tha thứ. Nhiều năm sau, gia đình trở lại đoàn tụ trong đức tin. Ông nói: “Ngày tôi mất họ là ngày tôi gặp lại chính Chúa.”
Mục sư trên cao nguyên – bị mất nhà, mất chi hội, bị chính anh em cùng đức tin phản đối. Nhưng ông không trả thù, không biện minh, chỉ nói: “Thập tự giá của tôi không phải để trưng bày, mà để vác.”
→ Những con người ấy đã hiểu “ghét” là gì – ghét mọi thứ ngăn cản Chúa yêu qua họ.

KHI TÌNH YÊU TRỞ THÀNH THẦN TƯỢNG

Ngày nay, người ta tôn thờ “tình yêu” nhưng quên mất Tình Yêu là một Thân Vị.

Gia đình trở thành thần tượng, nơi cha mẹ kiểm soát con cái nhân danh “yêu thương.”
Hội thánh trở thành thần tượng, khi mục sư xây dựng cộng đồng quanh cá nhân mình thay vì quanh Thập tự giá.
Cả quốc gia trở thành thần tượng, khi lòng yêu nước bị dùng để biện minh cho bạo lực và dối trá.

Tất cả những “tình yêu thiêng liêng” ấy, nếu không bị đóng đinh, đều sẽ trở thành Ba-anh mới. Vì vậy, Chúa Giê-su nói:

“Nếu con không từ bỏ hết mọi sự con có, con không thể làm môn đồ Ta.”

Ngài không hủy diệt, mà giải thoát. Không lấy đi, mà trao lại – nhưng trong hình dạng được tái sinh bởi Ân điển.

THIÊN CHÚA KHÔNG CƯỚP ĐI – NGÀI BIẾN ĐỔI

Khi ta “ghét” theo nghĩa của Chúa, Ngài không lấy mất cha mẹ, con cái hay bạn đời – Ngài trả lại họ cho ta trong hình dạng vĩnh cửu.
Khi ta chết cho bản ngã, Chúa cho ta sống lại trong một hình thức yêu thương mới – tình yêu không còn giới hạn bởi thời gian, cảm xúc hay huyết thống.

“Người đã rải của cải ra, cho người nghèo khó; sự công bình của người còn mãi mãi.” (Thi Thiên 112:9)
Người công bình ấy là hình ảnh của người đã buông tay khỏi quyền sở hữu, vì biết rằng mọi thứ thật sự thuộc về Chúa.

ĐỈNH CAO CỦA TÌNH YÊU – KHI KHÔNG CÒN “TÔI YÊU”

Đây là điểm tận cùng:

“Không còn tôi sống nữa, mà là Đấng Christ sống trong tôi.” (Ga 2:20)

Đó là khi:

“Ghét” trở thành sự trong sạch của lòng yêu.
“Từ bỏ” trở thành sự nhẹ nhàng của linh hồn tự do.
“Vác thập tự” trở thành điệu múa thánh của Ân điển.

Tình yêu khi ấy không còn chủ thể “tôi” và đối tượng “người kia” – chỉ còn Dòng chảy Thánh Linh yêu qua con người.

CUỘC ĐẢO CHIỀU CỦA MỌI GIÁ TRỊ

“Ai giữ mạng sống mình thì sẽ mất,
Ai mất mạng sống mình vì Ta thì sẽ được lại.” (Lu-ca 9:24)

Thế gian nói: “Yêu là chiếm hữu.”
Chúa nói: “Yêu là từ bỏ.”

Thế gian nói: “Gia đình là tất cả.”
Chúa nói: “Ai làm theo ý Cha Ta là gia đình Ta.”

Thế gian nói: “Phước là khi có thật nhiều.”
Chúa nói: “Phước cho ai đã mất mọi thứ mà vẫn có Ta.”

Nghịch lý ấy là trung tâm của thần học cứu rỗi: Tình yêu chỉ trở nên vĩnh cửu khi nó chết đi trong Ân điển.

🕯️ CÂU HỎI SUY NGẪM

Có mối quan hệ nào trong đời tôi đang chiếm vị trí của Chúa không?
Tôi đang yêu bằng xác thịt hay bằng tình yêu đã qua Thập tự?
Nếu Chúa đòi tôi từ bỏ điều quý nhất hôm nay, tôi có tin rằng Ngài không cướp mất, mà đang thánh hóa nó không?

🌿 LỜI CẦU NGUYỆN

Nguyện Thánh Linh soi sáng lòng chúng ta để hiểu rằng:

“Ghét” không phải là mất, mà là trở về với trật tự của Tình yêu tuyệt đối.
Nguyện mỗi người học biết yêu như Đấng đã yêu ta – không giữ lại điều gì, kể cả chính mình.
Và nguyện khi ta bước đi theo Ngài, thập tự giá trên vai trở thành cánh cửa mở vào tự do.

A-men.

Pastor Paul Kiêm

BÀI VIẾT MỚI, GỢI Ý SUY NIỆM LỜI CHÚA, MỖI NGÀY MỘT CHÚT, TIÊU ĐIỂM

🔥 GHÉT ĐỂ YÊU – NGHỊCH LÝ CỦA TÌNH YÊU THẬP TỰ